Cinematographers – wystawa Piotra Jaxy

To mój hołd dla artystów kina. Operatorom, którzy – obok reżysera – są głównymi twórcami filmów. To oni komponują obraz, wybierają oświetlenie, decydują o ruchu kamery. Operatorzy kamer… Bez nich nie byłoby filmów, bo film to przecież obraz. To oni są operatorami.
Projekt ten zrodził się z mojej fascynacji filmem, z moich doświadczeń zarówno jako operatora kamery, jak i fotografa, a także z chęci zaprezentowania tych, których nazwiska rzadko znamy. Trudno je zapamiętać, skoro napisy końcowe w filmach przewijają się tak szybko. Moim celem i pragnieniem jest wypełnienie tej pustki, stworzenie galerii portretów artystów, których twarze nie są powszechnie znane. Jest to szczególnie ważne, ponieważ bez operatorów żaden film nie mógłby powstać. Żaden.
Projekt rozpoczął się w 1995 roku. Operatorzy. To setki podróży i tysiące przejechanych kilometrów. Kilogramy sprzętu i godziny rozmów. Do tej pory sportretowałem ponad 140 autorów zdjęć filmowych z 30 krajów, na 4 kontynentach. Ci światowej klasy mistrzowie odcisnęli swoje piętno na historii kinematografii, wnieśli nowy język i technikę zarówno do filmów fabularnych, jak i dokumentalnych. To niezwykle utalentowani ludzie.
Obiekty moich zdjęć włączyły się w tworzenie swoich portretów. Wydawało się to naturalne. Trzeba zrozumieć, że operator kamery zazwyczaj stoi za aparatem. Tutaj jednak umieściłem ich przed nim. Czasami sugerowali ustawienie, innym razem wspólnie szukaliśmy odpowiedniej. Wnosili szczegóły, które w ich osobistej historii miały duże znaczenie. Do tego doszły zmiany technologiczne, które zmieniły świat i techniki nie do poznania. Sam zaczynałem od kamery filmowej, teraz fotografuję cyfrowo.
Od lat planowałem wydanie tej książki. Robię coraz więcej portretów, organizowałem pokazy, ale publikacja książki wciąż nie dochodziła do skutku. Jednak każdy projekt ma swój właściwy czas.
W 2020 roku pandemia Covid zmusiła mnie do zaprzestania podróży. To w końcu pozwoliło mi usiąść do pisania. Poznałem Krystynę i Adama, ludzi z pasją, których doświadczenie życiowe i zawodowe, charaktery i entuzjazm pozwoliły mi stworzyć zespół, który teraz prezentuje Wam efekty naszej współpracy.
W książce zaprezentowanych zostało trzydziestu jeden artystów. Mniejsze zdjęcia przedstawiają dziesiątki innych operatorów. Stanowią one mniej więcej połowę zdjęć, które do tej pory wykonałem. Jest jeszcze więcej do zrobienia. To mój hołd dla artystów kina.
Życzę ekscytującej podróży przez ich historię.
Piotr Jaxa